Tiêu chuẩn :Khi cá bơi, vây, đuôi và cử động thân phải cân bằng, đuôi không rủ xuống, tư thế thăng bằng không nghiêng lệch về phía nào. Tiêu chuẩn màu sắc quan trọng hơn cả. Khi trứng nở ra ít lâu, ta thấy thân cá màu tối, một tháng sau thành màu nước chè hoặc màu đen; 70 - 80 ngày sau mới thấy màu thực của cá
Lợi dụng tính di truyền khá mạnh của cá chọi, có thể tạo được nhiều chủng loại cá chọi mới.Cá giống được chia thành hai loại, loại cá có tính di truyền mạnh và loại cá có tính di truyền yếu.Sử dụng tính di truyền mạnh trong phối giông lai tạo, ta chọn được loại cá quý, loại trừ được các loại không hợp cách. Cho nên, muốn chọn được giống mới, cần phải nắm được tính di truyền của từng chủng loại cá để chọn cá giống phù hợp.
Phương pháp gây giống cá chọi quý như sau:
1. Phương pháp gây giống cá chọi cao cấp:
Thường tiến hành chọn con giống cùng loại, cùng đàn cá, chọn những con giống có hình dáng khỏe, đẹp cho giao phối. Chọn trong số con lai tạo được từ thế hệ mới cho giao phối tiếp. Lặp lại như vậy một lần nữa, đời thứ ba sẽ cho ra những loại cá nuôi vừa ý, đó là những con giống lý tưởng thế hệ ba.
Điều cần chú ý trong phương pháp này là tránh không nên cho giao phối cùng bố mẹ (cùng họ) quá nhiều đời, mắc phải sai lầm này, cá sẽ thoái hóa.
2. Phương pháp gây giống mới
Dùng phương pháp cho giao phối từ hai loại hoặc hai loại trở lên để chọn loại giống mới. Cách này khá thành công nhưng phải chọn cá ở độ tuổi khỏe mạnh, từ hai thể loại khác nhau nhằm tạo ra thể loại mong muốn.
Dù lai tạo để chọn giống cá chọi cao cấp hay giống mới, muốn cá có tính di truyền tốt, trong môi trường lai giống, nước nuôi dưỡng phải mới, đủ dưỡng khí, nhiệt độ thích hợp, độ pH từ 7,50 – 8,00, dinh dưỡng đầy đủ, tương đối yên tĩnh.
Mùa cá đẻ, cho cá phối giống vào chậu, cá đực đuổi ép cá cái, phối giống, trứng đẻ ra được thụ tinh. Đó là phương pháp thông thường cho cá đẻ của các nhà nuôi cá.
1. Nuôi và chọn cá giống:
Khi cá qua mùa đông, ta đã tiến hành chọn ra cá giống. Sau khi xuân sang, sau tiết xuân phân (khoảng giữa tháng 3 âm lịch), cho cá ra chậu nước, chọn lấy những con khỏe mạnh, hình dáng đẹp, dáng bơi ưa nhìn, màu sắc đủ tiêu chuẩn, chuẩn bị lấy giống. Cá giống nên ở độ tuổi 5 – 8 tháng tuổi, khỏe mạnh, nhiều trứng, tinh khỏe thì sản lượng cá con mới cao.
Cá giống chọn đem nuôi bảo quản qua mùa đông nên cho ăn tốt, khoogn nên cho ăn đói làm yếu cá. Thả cá với mật độ không quá dày, mỏng vừa phải để tương dưỡng khí, giữ gìn nước sạch cho cá khỏi bị bệnh. Khi mới đưa cá ra chậu, cần chú ý cho cá ăn từ từ, chăm sóc dần cho tốt. Một tháng sau, khi cá hồi phục sức khỏe mới cho phối giống, sinh sản.
Thời điểm giao phối cá trống bơi nhanh nhẹn, hoạt bát, chủ động.
Cá mái bơi chậm, phản ứng kém linh hoạt.
Trong làng Yên Phụ theo tục lệ cứ sau lễ hội làng ( 10-2 âm lịch ) là cho cá ra dưỡng chuẩn bị ép -> có vẻ hơi sớm
Nuôi cá đẻ, cá đực
Sau 1 tháng nuôi dưỡng, tới tháng 4 – 5 âm lịch, cá đực đã khỏe mạnh, tuyến tinh đã già, đủ điều kiện cho phối giống. Tỉ lệ cá đực phối với cá cái nên là 1 : 1, 2 : 3 hoặc 1 : 3. Chú ý phối giống cá ở nhiệt độ thích hợp, tránh trường hợp cá bị cảm lạnh.
Cho cá đẻ trong bể xi măng hoặc chậu gỗ, có nước sạch sẽ thích hợp tránh trường hợp cá bị cảm lạnh. Cá cho đẻ thường để trong bể xi măng hoặc chậu gỗ, nơi nước sạch sẽ thích hợp rồi mới cho cá cần phối giống vào, lúc đầu cá đực và cá cái bơi bình thường, sau đó chúng đuổi theo nhau, cá đực bám ép cá cái, phút giây tình tự kéo dài, cá đực đuổi theo cá cái hàng mấy ngày, chúng không chịu rời nhau chứng tỏ cá cái sắp đẻ trứng.
Cá chọi thường đẻ vào sáng hoặc chiều. Khi đẻ, cá bơi lên bơi xuống, vật vã, quẫy đuôi kích đẻ và làm cho trứng được thụ tinh đều bám vào tổ bọt. Sau khi cá cái đẻ, cá đực xuất tinh, trứng được thụ tinh ngay
Cá chọi thường đẻ một năm nhiều lần, mỗi lần cách nhau 30-40 ngày.
Bảo quản, chăm sóc trứng
Dùng ống xi phông thay dần nước sạch trong bể dưỡng trứng cá. Từ sau khi cá đẻ đến lúc trứng nở khoảng 36 – 40h.
Trứng cá mới đẻ màu vàng hơi trong có kích thước từ 0,1 – 0,12 cm. Sau 24 giờ, nếu thấy trên trứng xuất hiện chấm trắng đục là trứng hỏng không được thụ tinh, phải vớt bỏ đi. Trứng vẫn nguyên màu vàng là trứng tốt đã được thụ tinh, giữ ở trong nước 20 – 25 độ C trong hai ba ngày sẽ nở. Quan sát trứng nở sẽ thấy lúc đầu, trên trứng xuất hiện điểm đen, đó là đầu cá, điểm đen lớn dần, đầu và thân cá hình thành rõ rệt, cá khỏe thêm phá vỡ vỏ ra ngoài.
Những việc cần chú ý trong chậu ép
- Khi ép cá nước và nhiệt độ nước trong bể ép phải thích hợp như nước hồ ao, nơi cá đã sống. Tốt nhất là sử dụng nước của bể đang nuôi để tránh sự khác biệt quá xa về môi sinh làm hiệu quả thụ tinh thấp, hoặc tinh dịch và trứng chết.
- Chậu để thụ tinh nhân tạo phải rửa sạch không để dây bẩn hoặc các chất lạ làm hỏng trứng hoặc nước không đủ ôxy.
- Trong 1 – 2 ngày ươm trứng, tránh hết sức việc lay động mặt nước vì các gợn sóng làm giảm năng suất trứng nở hoặc gây dị dạng cho cá con.
- Suốt thời gian ươm trứng, cần giữ nhiệt độ nước tương đối ổn định, ít biến động, tránh gió lạnh ảnh hưởng gây đột biến.
Ý NGHĨA VÀ PHƯƠNG PHÁP CHO TRỨNG CÁ NỞ SỚM
Chủ động cho trứng cá nở sớm, tránh việc cá sinh nở muộn, cá con khó qua được mùa đông giá lạnh là ý nghĩa và mục đích của phương pháp này.
Ngoài tự nhiên trong môi trường của chúng, cá có thói quen sinh nở và thời điểm sinh nở tương đối hợp lý để bảo toàn nòi giống. Tuy nhiên, diễn biến phức tạo bất thường của thời tiết ảnh hưởng lớn đến môi trường nhân tạo, người chăn nuôi hoặc kinh doanh phải tính đến việc cho cá nở sớm để bảo toàn đàn cá, tính toán hiệu quả khai thác. Phương pháp cho cá đẻ sớm nhân tạo của cá nhà nuôi cá Yên Phụ , Ngọc Hà , Trích Sài đã có thể cho cá đẻ trước 3 tháng (khoảng tháng 1 âm lịch đã cho cá đẻ).
1. Phương pháp cho trứng cá nở sớm
Chuẩn bị cá cái có trứng sớm là nội dung chủ yếu:
- Việc phải được tiến hành từ mùa thu năm trước. Thời gian này, thời tiết thích hợp, cá đang béo, mầm trứng đang bắt đầu tăng trưởng. Chọn cá đực, cá cái tốt, tập trung cho cá sống trong môi trường tốt, đủ thức ăn, chăm sóc chu đáo để cá phát triển tốt như ý muốn rồi cho cá qua đông.
- Tới mùa đông, nhiệt độ ngoài trời thấp, cá lười ăn, ta nâng nhiệt độ nước lên tới 7 – 8 độ C, với 14 – 15 độ C trong những tháng giá rét.
- Có nắng là đưa cá ra phơi nắng ngay (hay bỏ bớt phên che nắng bể nuôi) ánh nắng trực tiếp ảnh hưởng đến cơ quan sinh lý của cá, làm trứng cá trưởng thành nhanh, chuẩn bị được cá có trứng sớm (già)
2. Ý nghĩa của phương pháp cho trứng cá nở sớm
- Quay vòng vốn nhanh, khi các nhà kinh doanh có cá con bán sớm, thu hồi được vốn chuẩn bị tiếp cho việc dùng vốn khai thác cá mùa sau.
- Tránh được mùa đông giá rét, cá con đã lớn đủ sức không bị chết rét.
- Thường xuyên có cá kinh doanh trong năm, lãi suất tăng.
Lợi dụng tính di truyền khá mạnh của cá chọi, có thể tạo được nhiều chủng loại cá chọi mới.Cá giống được chia thành hai loại, loại cá có tính di truyền mạnh và loại cá có tính di truyền yếu.Sử dụng tính di truyền mạnh trong phối giông lai tạo, ta chọn được loại cá quý, loại trừ được các loại không hợp cách. Cho nên, muốn chọn được giống mới, cần phải nắm được tính di truyền của từng chủng loại cá để chọn cá giống phù hợp.
Phương pháp gây giống cá chọi quý như sau:
1. Phương pháp gây giống cá chọi cao cấp:
Thường tiến hành chọn con giống cùng loại, cùng đàn cá, chọn những con giống có hình dáng khỏe, đẹp cho giao phối. Chọn trong số con lai tạo được từ thế hệ mới cho giao phối tiếp. Lặp lại như vậy một lần nữa, đời thứ ba sẽ cho ra những loại cá nuôi vừa ý, đó là những con giống lý tưởng thế hệ ba.
Điều cần chú ý trong phương pháp này là tránh không nên cho giao phối cùng bố mẹ (cùng họ) quá nhiều đời, mắc phải sai lầm này, cá sẽ thoái hóa.
2. Phương pháp gây giống mới
Dùng phương pháp cho giao phối từ hai loại hoặc hai loại trở lên để chọn loại giống mới. Cách này khá thành công nhưng phải chọn cá ở độ tuổi khỏe mạnh, từ hai thể loại khác nhau nhằm tạo ra thể loại mong muốn.
Dù lai tạo để chọn giống cá chọi cao cấp hay giống mới, muốn cá có tính di truyền tốt, trong môi trường lai giống, nước nuôi dưỡng phải mới, đủ dưỡng khí, nhiệt độ thích hợp, độ pH từ 7,50 – 8,00, dinh dưỡng đầy đủ, tương đối yên tĩnh.
Mùa cá đẻ, cho cá phối giống vào chậu, cá đực đuổi ép cá cái, phối giống, trứng đẻ ra được thụ tinh. Đó là phương pháp thông thường cho cá đẻ của các nhà nuôi cá.
1. Nuôi và chọn cá giống:
Khi cá qua mùa đông, ta đã tiến hành chọn ra cá giống. Sau khi xuân sang, sau tiết xuân phân (khoảng giữa tháng 3 âm lịch), cho cá ra chậu nước, chọn lấy những con khỏe mạnh, hình dáng đẹp, dáng bơi ưa nhìn, màu sắc đủ tiêu chuẩn, chuẩn bị lấy giống. Cá giống nên ở độ tuổi 5 – 8 tháng tuổi, khỏe mạnh, nhiều trứng, tinh khỏe thì sản lượng cá con mới cao.
Cá giống chọn đem nuôi bảo quản qua mùa đông nên cho ăn tốt, khoogn nên cho ăn đói làm yếu cá. Thả cá với mật độ không quá dày, mỏng vừa phải để tương dưỡng khí, giữ gìn nước sạch cho cá khỏi bị bệnh. Khi mới đưa cá ra chậu, cần chú ý cho cá ăn từ từ, chăm sóc dần cho tốt. Một tháng sau, khi cá hồi phục sức khỏe mới cho phối giống, sinh sản.
Thời điểm giao phối cá trống bơi nhanh nhẹn, hoạt bát, chủ động.
Cá mái bơi chậm, phản ứng kém linh hoạt.
Trong làng Yên Phụ theo tục lệ cứ sau lễ hội làng ( 10-2 âm lịch ) là cho cá ra dưỡng chuẩn bị ép -> có vẻ hơi sớm
Nuôi cá đẻ, cá đực
Sau 1 tháng nuôi dưỡng, tới tháng 4 – 5 âm lịch, cá đực đã khỏe mạnh, tuyến tinh đã già, đủ điều kiện cho phối giống. Tỉ lệ cá đực phối với cá cái nên là 1 : 1, 2 : 3 hoặc 1 : 3. Chú ý phối giống cá ở nhiệt độ thích hợp, tránh trường hợp cá bị cảm lạnh.
Cho cá đẻ trong bể xi măng hoặc chậu gỗ, có nước sạch sẽ thích hợp tránh trường hợp cá bị cảm lạnh. Cá cho đẻ thường để trong bể xi măng hoặc chậu gỗ, nơi nước sạch sẽ thích hợp rồi mới cho cá cần phối giống vào, lúc đầu cá đực và cá cái bơi bình thường, sau đó chúng đuổi theo nhau, cá đực bám ép cá cái, phút giây tình tự kéo dài, cá đực đuổi theo cá cái hàng mấy ngày, chúng không chịu rời nhau chứng tỏ cá cái sắp đẻ trứng.
Cá chọi thường đẻ vào sáng hoặc chiều. Khi đẻ, cá bơi lên bơi xuống, vật vã, quẫy đuôi kích đẻ và làm cho trứng được thụ tinh đều bám vào tổ bọt. Sau khi cá cái đẻ, cá đực xuất tinh, trứng được thụ tinh ngay
Cá chọi thường đẻ một năm nhiều lần, mỗi lần cách nhau 30-40 ngày.
Bảo quản, chăm sóc trứng
Dùng ống xi phông thay dần nước sạch trong bể dưỡng trứng cá. Từ sau khi cá đẻ đến lúc trứng nở khoảng 36 – 40h.
Trứng cá mới đẻ màu vàng hơi trong có kích thước từ 0,1 – 0,12 cm. Sau 24 giờ, nếu thấy trên trứng xuất hiện chấm trắng đục là trứng hỏng không được thụ tinh, phải vớt bỏ đi. Trứng vẫn nguyên màu vàng là trứng tốt đã được thụ tinh, giữ ở trong nước 20 – 25 độ C trong hai ba ngày sẽ nở. Quan sát trứng nở sẽ thấy lúc đầu, trên trứng xuất hiện điểm đen, đó là đầu cá, điểm đen lớn dần, đầu và thân cá hình thành rõ rệt, cá khỏe thêm phá vỡ vỏ ra ngoài.
Những việc cần chú ý trong chậu ép
- Khi ép cá nước và nhiệt độ nước trong bể ép phải thích hợp như nước hồ ao, nơi cá đã sống. Tốt nhất là sử dụng nước của bể đang nuôi để tránh sự khác biệt quá xa về môi sinh làm hiệu quả thụ tinh thấp, hoặc tinh dịch và trứng chết.
- Chậu để thụ tinh nhân tạo phải rửa sạch không để dây bẩn hoặc các chất lạ làm hỏng trứng hoặc nước không đủ ôxy.
- Trong 1 – 2 ngày ươm trứng, tránh hết sức việc lay động mặt nước vì các gợn sóng làm giảm năng suất trứng nở hoặc gây dị dạng cho cá con.
- Suốt thời gian ươm trứng, cần giữ nhiệt độ nước tương đối ổn định, ít biến động, tránh gió lạnh ảnh hưởng gây đột biến.
Ý NGHĨA VÀ PHƯƠNG PHÁP CHO TRỨNG CÁ NỞ SỚM
Chủ động cho trứng cá nở sớm, tránh việc cá sinh nở muộn, cá con khó qua được mùa đông giá lạnh là ý nghĩa và mục đích của phương pháp này.
Ngoài tự nhiên trong môi trường của chúng, cá có thói quen sinh nở và thời điểm sinh nở tương đối hợp lý để bảo toàn nòi giống. Tuy nhiên, diễn biến phức tạo bất thường của thời tiết ảnh hưởng lớn đến môi trường nhân tạo, người chăn nuôi hoặc kinh doanh phải tính đến việc cho cá nở sớm để bảo toàn đàn cá, tính toán hiệu quả khai thác. Phương pháp cho cá đẻ sớm nhân tạo của cá nhà nuôi cá Yên Phụ , Ngọc Hà , Trích Sài đã có thể cho cá đẻ trước 3 tháng (khoảng tháng 1 âm lịch đã cho cá đẻ).
1. Phương pháp cho trứng cá nở sớm
Chuẩn bị cá cái có trứng sớm là nội dung chủ yếu:
- Việc phải được tiến hành từ mùa thu năm trước. Thời gian này, thời tiết thích hợp, cá đang béo, mầm trứng đang bắt đầu tăng trưởng. Chọn cá đực, cá cái tốt, tập trung cho cá sống trong môi trường tốt, đủ thức ăn, chăm sóc chu đáo để cá phát triển tốt như ý muốn rồi cho cá qua đông.
- Tới mùa đông, nhiệt độ ngoài trời thấp, cá lười ăn, ta nâng nhiệt độ nước lên tới 7 – 8 độ C, với 14 – 15 độ C trong những tháng giá rét.
- Có nắng là đưa cá ra phơi nắng ngay (hay bỏ bớt phên che nắng bể nuôi) ánh nắng trực tiếp ảnh hưởng đến cơ quan sinh lý của cá, làm trứng cá trưởng thành nhanh, chuẩn bị được cá có trứng sớm (già)
2. Ý nghĩa của phương pháp cho trứng cá nở sớm
- Quay vòng vốn nhanh, khi các nhà kinh doanh có cá con bán sớm, thu hồi được vốn chuẩn bị tiếp cho việc dùng vốn khai thác cá mùa sau.
- Tránh được mùa đông giá rét, cá con đã lớn đủ sức không bị chết rét.
- Thường xuyên có cá kinh doanh trong năm, lãi suất tăng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét